Home



De meeste van deze gedichten zijn opgenomen in de bundel VUILE WAPENS SCHONE HANDEN. Als je de bundel hebt, zul je zien dat ik er nog wat aan gesleuteld heb voor de uitgave. De hieronder staande versies zijn dus de oorspronkelijke versies en moet ik nog vervangen door de definitieve.
Ga naar pagina 2 / Ga naar pagina 3 / Ga naar pagina 4

Hieronder de tot dusver toegevoegde gedichten. Recentste bovenaan.

Een vlucht grauwe ganzen
Liever dader dan slachtoffer!
Schreeuwde ik?
Wij die producten werden
Enkel de zeep van de wet
Het ‘bestaat-niet’ bestaan
Met de zeis op tafel
Het is oorlog




Een vlucht grauwe ganzen

Langs de weilanden achter
het dorp waar ik woon,
in de ruis van de zoete wind
op een zomeravond

de roep van kieviten,
ze landen in het gras,
het gekrakeel van grauwe ganzen
in vlucht voorlangs de lage zon

Een plons in het water waar
de kikkers kwaken, kwaken,
een moedereend met donzige
jongen zwemt langs het riet

Daar gaat een oeverzwaluw,
een paar torenvalken bidden
boven de koeien, zij grazen
samen met zwarte schapen

Een scholekster steekt de
lange oranje snavel in de grond,
het gras langs de oevers wuift,
een reiger wacht zijn kans af

Dit landschap is mooi
Het is mooi in mijn ogen,
streelt mijn neus en oren,
ik begroet een konijn

Zou ik dit alles beschrijven
voor een vluchtelinge achter
Hollandse tralies, dan zou
die het niet herkennen

Waar is dat dan? Het enige
dat voor haar vliegt is
het vliegtuig waarin
zij niet gedwongen wil

En zij zal bidden, dat
die vlucht grauwe ganzen
zich vol overgave stort in
de motoren van het toestel

zodat, kort na het opstijgen,
haar vlucht naar nog meer vlucht
met een allerlaatste klap
tot een einde mag komen


Joke Kaviaar 6 juli 2010



Liever dader dan slachtoffer!

'k hoor de lokroep van warenhuizen,
de etalages met alarm
met hun uitgestalde rijkdom
Parfum geurt verleiding en
colliers van diamanten blozen

En in mijn zak heb ik een muntstuk
ter waarde van
één half wit brood
of
één sappige sinaasappel
of
één blikje bier

Schoon zijn de straten met blinkende auto's,
hoge hekken met camera's
Langs weelderige tuinen gaan patrouilles
bewaken huizen met flatscreen TV,
fauteuils en gordijnen

En in mijn hand draag ik een steen
ter waarde van
één autoradio
of
één DVD speler
of
één laptop

Neonreclames wenken mij, naar
nachtclubs met uitsmijters, naar
't lachen in café's en restaurants,
het dreunen van de beat
Taxi's vangen de bezopen klanten

en in mijn hand heb ik nog steeds
die steen
ter waarde van
één klap op een hoofd,
ter waarde van
één smeris van zijn pistool beroofd

Straks wordt het stil,
gaan geile kerels met poen
op bezoek bij roodverlichte dames
voor geheim en duur genot
Dan sla ik mijn slag


Joke Kaviaar, 25 mei 2010



Schreeuwde ik?

Toen ik schreeuwde,
hoorde ik mijn stem niet
Ligt het aan mijn oren?
Zou het ze teveel pijn doen,
meer dan mijn hart en spieren?
Zij trillen als een trommel
waarop in mars wordt geroffeld!

Toen ik schreeuwde,
voelde ik mijn stem niet
Schreeuwde ik wel?
Of knepen mijn stembanden zo
strak samen dat van de toon
niets overbleef dan
een rilling van lucht?

De schreeuw, in deze ruimte,
zij leek niet ver te reiken
Is zij te smal, te laag geworden?
Het is al zo lang duister
Ik ben het gewoon geraakt op
het kaatsen af te gaan, maar nu -
zelfs als ik fluister komt niets

Een gesis over mijn lippen
en dan – nog niet eens een poging –
de tong die gehemelte, tanden,
wangen en lippen aftast
Wat is dit nu? Mond, ga open!
Ik word tot stilte gemaand
Nu word ik tot stilte gemaand


Joke Kaviaar, 20 mei 2010



Wij die producten werden

Wij die producten werden, in machinale automatie
Geprogrammeerd, gevormd, aan alle eisen voldaan

Waaruit wij bestaan, we zeggen het te weten
Een kloppend hart en meer organisch materiaal dat leeft

Het is van een perfectie dat denken hinderlijk maakt
Als het bloeden kan, werkt het, kan worden aangestuurd


Wij die producten werden, in de handen van hen die
produceren – Of stonden wij zelf aan de lopende band?

Waarvoor wij bestaan, laat ons denken het te weten
dat die beslissing aan ons is – Alleen zo staan wij toe

Te worden we getransformeerd, getransporteerd, opgebruikt
Zolang het functioneert, dient het – Of anders! Mislukt! Zinloos!


Wij die producten werden – Levende have, wie biedt?
Dagwaarde daalt, garantie verloopt, niemand die nog koopt

Waarom wij bestonden, dat zal het apparaat hebben ontworpen
Het heeft de mal gegoten, alles ingecalculeerd, grafieken gemaakt

Er zijn er die lang meegaan, anderen slijten vandaag nog
Gemaakt voor korte duur, geen smeerolie of reparatie waard


Wij die producten werden, om kapot te maken, te vergaan
Versleten, we hebben ons laten verteren – Of is het nog niet te laat?

Wat de waarde is van dit bestaan, het staat ergens bij een lang nummer
Opgeslagen productinformatie: zolang we meedraaien, gaat het goed

Wij die producten werden, gechipt, gecontroleerd, profiel opgeslagen
Komen we nog los als we de verpakking verscheuren? Laat ons proberen!


Joke Kaviaar, 13 mei 2010



Enkel de zeep van de wet

Gescheurde nagels, zwart de randen,
Knokkels kapot, eelt in de palmen, desinfectans

Gelakte nagels, verzorgde riemen
Zacht als borsten, gezalfd, als rozen

Zeg me, welke handen zijn vuiler?

Hanteren vuisten, monden, voeten,
stenen, flessen, stokken, wat meer te vinden op straat

Hanteren knuppels, traangas, pepperspray
pistolen, geweren, waterkanon, tanks, helicopters, die van de staat

Zeg me, welke wapens zijn machtiger?

Heb je die handen aan ´t werk gezien, die van de 't-is-maar-mijn-baan-beslisser,
verscholen achter beeldscherm, achter baas en salaris?
Dat zijn de handen die hebben geslagen!
Dat zijn de handen die hebben getekend!

Heb je die handen aan ´t werk gezien, die van die graaft in 't afval van vandaag,
slaapt in de krant van gisteren, tussen bezeken muren en neonreclame?
Dit zijn de handen die hebben gezocht!
Dit zijn de handen die hebben verdragen!

Zeg me nog eens.. welke handen zijn vuiler?

Heb je die wapens in die handen gezien, die van bewakers van economische orde,
militairen, ministers, die wapens die kostbaar, die wet zijn?
Het zijn smerige handen die verschoonde wapens dragen!

Heb je de wapens in die handen gezien, die van vechters voor hun eigenwaarde,
veroordeelden, gevangenen, die wapens die wanhoop, die moed zijn?
Het zijn handen, kapot aan prikkeldraad, die zich wapenen moeten!

Nu, welke wapens worden gedoogd, welke woorden geloofd?
Welke handen worden geketend, welke daden beloond?
Nu, welke keuze moeten wij maken?
Schuilen of vechten? Hoe dan ook tot de dood

Zeg me, welke handen zou je schudden?
Degenen die je gegrepen en bezeten hebben?
Zeg me, dat je dat niet doet!
Dan ben je verloren, je handen raken besmet

Er bestaat geen zeep die zulke handen wassen kan!

Enkel de zeep van de wet, enkel de zeep van de wet

Joke Kaviaar, 2 mei 2010



Het ‘bestaat-niet’ bestaan

Er zijn

Zoveel mensen die niet bestaan,
plaaggeesten van ons geweten,
onder ons hier, het gaat ons niet aan
Hun aanwezigheid wordt niet gemeten

Niet gemeten in de mate van leed
Slechts te tellen als te veel, als getallen
Alsof iemand daar wat van weet
Pas als ze naar beneden komen vallen!

Pas als invallen met overmacht
Pas als de politiek dit beweert:
’t Is nodig de wet, met honden op jacht
Dan denk je voldaan: weer wat geleerd!

Namelijk, er zijn

Zoveel mensen die weg moeten gaan
Vreemden, die mogen niet eten
met ons, laat ze niet in de waan
dat ze leven, en dat wij dat weten

Dat wij denken: wij zijn toch niet wreed?
Dat wij zeggen: ’t is recht voor ons allen
Alsof iemand daar wat van weet
Pas als zij eens de vuisten gaan ballen!

Pas als je een blik op hen nodig acht
Pas als een naam, een verhaal je bezeert
Pas als een gezicht je pakt in de nacht
Denk je dán ook: weer wat geleerd?

Namelijk, er zijn

Zoveel mensen als ik hier, voldaan
Wij doen maar alsof we vergeten
dat zonder ons geld, ons water, ons graan
wij ons ook op de hielen gezeten

zouden weten, verjaagd, met het zweet
van de angst, vluchtwegen die maar versmallen
Niet dat daar iemand van weet,
van vervolging, van geweren die knallen

Van controle, van hoe je wordt veracht,
van hoe je wordt verstopt en onteerd,
Van ’t gevang dat jou en de anderen wacht…
Dat is enkel iets, dat jij maar beweert!

Joke Kaviaar, 6 oktober 2008



Met de zeis op tafel

Met de zeis op tafel spreken wij
Omdat jij mijn taal niet eens leert!
Daarom de zeis, die het nodige zegt
Verklaar je, vreemde, nu of nooit meer

Ja, jij!

Zeg op, vanwaar en wie ben je?
Je spreekt mijn taal nog niet eens!
Daarom bepaal ik wat waarheid is
Want ik, de rapporteur, ik herken je

Zo

Hoor ik, landsdienaar, je aan
en de zeis, die hakt in op de tijd
De zeis, die snoeit de twijfel
Dat lijkt me toch wel te verstaan?

Luister!

We spreken met de zeis op tafel
Wie denk je dat hem gebruiken zal?
Jij hebt een vraag op tafel gelegd
Maar het antwoord, dat heb je toch al?

De zeis

Kijk, jij neemt mijn waarheid aan
Jij, de bedelaar zonder heft
Jij, uit het land van de doden
Onderworpen aan mij en mijn recht

Mijn oordeel

Daarover onderhandel ik nooit
Je liegt, geloof me nu maar
En of ik dat begrijp! In alle talen
De zeis is aan mij, het is klaar

Joke Kaviaar 23-1-06



Het is oorlog

Het is oorlog,
net een spel
Grote-mannen-met-brede-schouders oorlog
Vizier-gericht-op-target-
Schakel-de-vijand-uit-
Begin-op-level-drie oorlog

Het is oorlog
Vandaag zijn we naar de dierentuin geweest
We hebben naar de apen gekeken
Hoe ze vochten en elkaar nazaten
We hebben er ijs gegeten
en de meegenomen boterhammen
in het park aan de eenden gevoerd

Het is oorlog,
een western film
Stoere-taal-van-cowboy-met-stropdas oorlog
Boeven-worden-gevangen-
Dood-of-levend-en-
Wie-de-stad-bezit,-wint oorlog

Het is oorlog
Op het schoolplein speelden we vlaggetje veroveren
‘Pauw! Pauw! Je bent dood!’
‘Niet waar! Het was mis!’
Mijn broertje viel op zijn knie en huilde
Iedereen lachte hem uit
Maar thuis met fris en chips voor de buis
vergeet hij het snel, slaat met knuistjes op tafel
Bij elke knal roept hij ‘BOEM!'

Het is oorlog,
net echt!
Reality-TV-met-hoog-amusementsgehalte oorlog
Echte-helden-vechten-
voor-het-vaderland-en-
sterven-voor-vrijheid oorlog

Het is oorlog
Live verslag van een wedstrijd
Gisteren was het ook zo spannend
We volgen het vanaf het begin
Toen de pionnen werden gezet
- Het leek wel Stratego -
Elke dag is het weer ‘Wordt vervolgd’
De stand nog altijd nul-nul

Het is oorlog
Infrarood-beelden-per-satelliet oorlog
Computer-animatie-van-slagveld-
met-griezel-muziek-Vinger-op-de-knop,-
op-het-puntje-van-je-stoel oorlog

Het is oorlog,
het is te zien op de buis
Maar nu is het kinderbedtijd
Een jongetje, de leeftijd van mijn broertje,
kijkt ons verdrietig aan
Hij is niet slechts op zijn knie gevallen
Het is tijd om slapen te gaan
‘Maar mamma, het is nog niet afgelopen!’

Het is oorlog
Het geweervuur klinkt precies hetzelfde
als het geratel van mijn game boy
Het is oorlog,
het is te horen in ons huis
Is dat tromgeroffel voor de overwinning?
Het volkslied wordt nogmaals gezongen
Er staan nog aardappels op het fornuis

Joke Kaviaar 21-4-2003



back to begin
Home